Kwaliteit wordt vaak tegenover kwantiteit geplaatst. Bij het laatste gaat het om de aantallen, hoe meer hoe beter. Dat is bijvoorbeeld nuttig in wetenschappelijk onderzoek. Hoe meer meetpunten hoe zuiverder een uitkomst. Bij kwaliteit gaat het totaal niet over aantallen. Het gaat niet over hoeveel vrienden of connecties je hebt, maar over de diepte en betekenis van die relaties.
Maar wat is dan kwaliteit? En kan ik daar een beeld bij vormen. Een woord als kwaliteit is ongrijpbaar en heeft zonder verdere verklaring weinig aan inhoud. Laat ik dat stuk eens verder uitwerken. Ik geloof denk dat er verschillende kernprincipes zijn die bijdragen aan kwalitatieve relaties. Voor nu heb ik er drie die ik wil benoemen. . Misschien zijn er nog meer. Wellicht heb jij aanvullingen? Of misschien kom ik in de toekomst weer tot nieuwe elementen. Overigens zijn dit principes die kunnen gelden voor partners, familie, vrienden en kennissen. Mijn drie principes van kwaliteit in relaties zijn:
1) Echt aanwezig zijn
Als je ergens bent, ben je er dan ook echt? Stel, je gaat naar een feestje. Wil je daar écht zijn, of ben je er alleen uit verplichting? Hetzelfde geldt voor persoonlijke gesprekken. Ben je aanwezig met je volle aandacht, of ben je met je gedachten ergens anders? Kwaliteit begint bij bewust kiezen: er volledig zijn. En als je dat niet kunt, durf dan ook een keer ‘nee’ te zeggen. Liever een oprechte ‘Nee’, dan een leugenachtige ‘Ja’. Eerlijkheid is belangrijk. Als je een ‘Nee’ goed kunt uitleggen, dat het niet met de ander te maken heeft maar dat jij ervoor kiest om niet naar een druk feest te gaan dan hoeft dat helemaal niet erg te zijn.
Het betekent ook; er écht voor de ander zijn. Niet alleen wanneer er iets te vieren valt. Kun je ook bij de ander terecht als het moeilijk is? Kan de ander jou ’s nachts wakker bellen? Staat jouw deur altijd open voor de ander?
2) Elkaar stimuleren
Relaties groeien wanneer je elkaar helpt verder te komen. Ik noem dit een ‘push forward’. Dat is anders dan een goed advies geven. Een push forward is letterlijk iemand helpen om verder te komen. Een volgende stap te zetten. Dit kan praktische hulp zijn, de handen uit de mouwen. Maar het kan ook “cheerleading” zijn. Dat je écht gelooft dat iemand iets kan. Dat je het uitspreekt: Ik geloof in jou. Je kunt dit om zo de zetjes te geven waar de ander nog tegen aanloopt.
Soms hoor je wel eens: “je zou eens zus of zo kunnen proberen” of je zou eens die of die kunnen bellen”. Dat zijn de goedbedoelde adviezen die de ander eigenlijk gewoon nog laten spartelen. Als je zo’n advies merkt bij jezelf. Ga dan eens na; wil ik de ander écht helpen? En hoe kan ik dat doen? Dan zou je bijvoorbeeld kunnen zeggen: zal ik eens met die persoon bellen die ik ken? En hem of haar vragen om….. Of zullen we samen eens proberen of aanpak a of b voor je kan werken en zou je het fijn vinden als ik wat uitleg geef over….. Dit zijn concrete manieren die een echte push forward kunnen betekenen.
3) Gesprekken die ertoe doen
Dit is misschien wel de lastigste. Maar een beperkt aantal relaties zijn voor het hele leven. Een groot deel van de huwelijken en partnerrelaties strandt. Ik ken geen statistieken voor vriendschappen maar ik neem aan dat een nog groter deel daarvan op een gegeven moment stopt. En een deel zal het samenhangen met het vermogen of onvermogen om écht diepgaande gesprekken te voeren. Het vraagt moed om te bespreken wat er echt speelt. Het is moedig om kwetsbaar te zijn. Eerlijk delen wat je voelt, wat je raakt, en samen reflecteren op wat dat betekent voor jullie relatie. Zulke gesprekken zijn niet altijd makkelijk, maar ze vormen wel de basis voor groei en verdieping.
Relaties blijven altijd een leerproces. We maken fouten, leren en groeien. En dat is precies wat het leven zo boeiend maakt. Deze drie principes zijn richtingaanwijzers. Een ‘o ja’. Om af en toe de focus te verleggen, een verdiepende vraag te stellen of iemand échte hulp aan te bieden en er te zijn zonder afleiding.